آیا شما در مورد تاریخچه سنگ فیروزه اطلاعاتی دارید؟
سنگ فیروزه از حدود 2000 سال پیش در ایران رایج بوده و منابع فراوانی داشته است . جالب است بدانید این سنگ زیبا در پارسی قدیم ” پیروزه ” نام داشته که به معنی پیروزی است و در عربستان   ” فیروزه ” نام داشته و بعد ها این نام در ایران هم رواج پیدا می کند.

و می توان به این اشاره کرد که در قدیم این سنگ با ارزش در گنبد ها مورد استفاده قرار می گرفت و این کار به معنای بهشتی بودن آن چیز بوده است

از دیرباز، فرهنگ‌های مختلف در سرتاسر جهان به رنگ خاص فیروزه‌ای ارادت داشته‌اند.

اگر می خواهید در مورد تاریخچه سنگ فیروزه اطلاعات بیشتری داشته باشید باید بگوییم که قدیمی‌ترین شواهد مربوط به سنگ‌های قیمتی فیروزه به مقبره‌های مصر باستان برمی‌گردد که شامل جواهرات فیروزه‌ای زیبا و هنرمندانه‌ای است که به 3000 سال قبل از میلاد مسیح تعلق دارد. مصریان از فیروزه در گردنبندها و انگشترهای طلا استفاده می‌کردند. یکی از مهم‌ترین نمونه‌ها، ماسک تدفین نمادین پادشاه توت است که به طرز شگفت‌انگیزی با فیروزه تزئین شده بود.

قدیمی‌ترین معادن فیروزه در شبه‌جزیره سینا در مصر واقع شده‌اند. یکی از این معادن در نزدیکی معبدی باستانی به الهه هاتور، که نماد عشق و شادی است و به عنوان محافظ بیابان و حامی قدیس معدن مورد احترام قرار می‌گرفت، قرار دارد. مصریان به فیروزه “مفکت” می‌گفتند که به معنای “شادی” و “لذت” است.

ایرانیان باستان به طور گسترده از فیروزه برای تزئینات استفاده می‌کردند و اغلب آن را با خط عربی حکاکی می‌نمودند. گنبدها به رنگ فیروزه‌ای درآمده‌اند، زیرا این رنگ آبی آسمانی نماد بهشت به شمار می‌رود. این موضوع بعدها الهام‌بخش استفاده از فیروزه در بناهایی مانند تاج محل گردید.

ایرانیان به فیروزه به عنوان سنگی محافظ اعتقاد داشتند و خنجرها و افسار اسب‌های خود را با آن زینت می‌دادند. نام فیروزه، پیروزه، به معنای پیروزی است.

در همین حال، بومیان آمریکایی پیش از کلمبیا، سنگ فیروزه را در مناطق مختلف جنوب غربی ایالات متحده امروزی استخراج می‌کردند. شمن‌ها از این سنگ در مراسم مقدس خود برای برقراری ارتباط با روح آسمان بهره می‌بردند.

سرخپوستان آپاچی بر این باور بودند که چسباندن سنگ فیروزه به کمان (و بعدها به سلاح‌های گرم) می‌تواند دقت شکارچیان را افزایش دهد.

فیروزه در تجارت بومی آمریکا، که مواد اولیه آمریکای شمالی را به آمریکای جنوبی منتقل می‌کرد، به عنوان یک کالای با ارزش شناخته شد. به همین دلیل، آزتک‌ها این سنگ را به خاطر خاصیت محافظتی‌اش ارج می‌نهادند و از آن در ساخت ماسک‌ها، چاقوها و سپرهای تشریفاتی استفاده می‌کردند.

جواهرات نقره‌ای با سنگ فیروزه که امروزه معمولاً با فرهنگ بومیان آمریکا مرتبط است، از دهه 1880 آغاز شد، زمانی که یک تاجر سفیدپوست توانست یک صنعت‌گر ناواهو را متقاعد کند که یک سکه نقره را به جواهرات فیروزه‌ای تبدیل کند.

اگرچه بسیاری از ذخایر تاریخی فیروزه در طول زمان استخراج شده‌اند، اما هنوز هم برخی از معادن کوچک وجود دارند که مواد با کیفیتی تولید می‌کنند.

تاریخچه سنگ فیروزه در ایران

فیروزه، که در زبان انگلیسی به آن Turquoise گفته می‌شود، از یک واژه فرانسوی به معنای “ترکی” گرفته شده است، زیرا این سنگ ابتدا از طریق ترکیه به اروپا راه یافت، در حالی که منبع اصلی آن ایران است.

در ایران، فیروزه به معنای “پیروزی” در زبان فارسی شناخته می‌شود و در واقع یکی از نگین‌های ملی کشور به شمار می‌آید.

فیروزه یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین سنگ‌های قیمتی است که قدمت آن به حدود 6000 سال قبل از میلاد می‌رسد.

ایران به خاطر داشتن برخی از قدیمی‌ترین معادن طبیعی فیروزه در جهان شناخته شده است. گفته می‌شود که نخستین نوع فیروزه از طریق جاده ابریشم به فرهنگ غرب معرفی شد، جایی که فیروزه‌های ایرانی از شهرهایی مانند توس، نیشابور، پامهگان و بغداد به اروپا، آسیای غربی و آمریکا منتقل گردید.

فیروزه در حفاظت از شهروندان ایرانی نقش بسزایی داشته است، چرا که آنها 2000 سال پیش در جاده بزرگ ابریشم برای فروش این سنگ سفر کردند. بر این باورند که فیروزه‌ای که از معادن ایران استخراج می‌شود، بهترین و خالص‌ترین نوع آن به شمار می‌رود.

فیروزه در عمق کمی از زمین قرار دارد. با ورود به معدن، رگه‌های آبی بر روی دیوارها نمایان می‌شود. آب ناشی از شرایط جوی نامساعد به داخل این زمین‌های شکسته نفوذ کرده و در طی سفر خود، لایه‌های مسی را که با آن تماس پیدا می‌کند، حل می‌کند. در اعماق زمین، این آب در تماس با ماگمای داغ گرم می‌شود و سپس از میان سنگ‌های آتشفشانی غنی از آلومینیوم و فسفر به سطح بازمی‌گردد. ارتباطات بین مس، آلومینیوم و فسفر موجب تشکیل رسوبات فیروزه‌ای در شکستگی‌های مجاور می‌شود. این فرآیند بسیار کند است و ممکن است میلیون‌ها سال به طول بینجامد.

در ایران، علاوه بر معدن فیروزه نیشابور که به عنوان مهم‌ترین معدن کشور شناخته می‌شود و به خاطر کیفیت عالی‌اش در سطح جهانی شهرت دارد، معادن فیروزه دیگری نیز وجود دارند. اما به دلیل کمبود و کیفیت پایین‌تر این معادن، فیروزه‌های استخراج شده از آن‌ها به اندازه فیروزه نیشابور معروف نیستند.

فیروزه ایرانی در معماری و ادبیات ایران اهمیت ویژه‌ای دارد. این سنگ قیمتی نه تنها در زیورآلات شخصیت‌های بزرگ و مسلمانان شیعه به کار رفته، بلکه رنگ خاص آن با بهشت ارتباط دارد و در ساخت گنبدهای زیبا و نفیس مساجد نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

هنرمندان ایرانی در آثار هنری خود، از جمله خوشنویسی و صنایع دستی، به طرز متنوعی از فیروزه بهره می‌برند.

جواهرات فیروزه همواره در شرق زمین مورد توجه و محبوبیت قرار داشته‌اند. این سنگ قیمتی در میان تبتی‌ها از احترام ویژه‌ای برخوردار بود و از قرن سیزدهم پیش از میلاد در چین مورد استفاده قرار می‌گرفت.

خرید سنگ فیروزه